Stres Nedir?
Stres, olumlu düşüncelerimizi baskılayarak gün yüzüne çıkan bir duygudur. Stresli anlarda rahat çalışamaz ve verimlilik gösteremeyiz, bu durum da bir döngü oluşturarak daha çok streslenmemize sebep olur. Peki bu döngüyü kırmak ve stresimizi kontrol altına alabilmek mümkün müdür?
Stres baş edilecek, mücadele içine girilecek ve yenilmesi gereken olumsuz bir durum olarak görülmemelidir. Her şeyden önce kabul edilmesi ve atılması gereken adım budur. Her duygu ve düşüncemiz gibi stresli olmak da doğamızın bir parçası ve beynimizin hayatta kalmaya yönelik işlev gösteren bir tepkisidir. Buradan da anlaşıldığı üzere amaç stresi tamamen yok etmek değildir, optimum düzeyde strese belli durumlarda ihtiyaç duymaktayız. Peki stresimizi nasıl yönetebiliriz? İşte birkaç tavsiye!

Stresimizi Nasıl Yönetebiliriz?
- İyimser Olmak
İyimser olmaktan kastedilen toksik pozitiflik değildir. Olumlu-olumsuz düşünce dengesini kurabilmek ve olumsuz olan birçok şemayı yerlerine olumlularını koyarak değiştirebilmek çok önemli bir etkiye sahiptir. Birçok insan stresi olumsuz bir duygu olarak nitelendirmektedir. Oysa ki yapılan araştırmalarda da kanıtlandığı üzere stresi olumsuz olarak gören kişilerde olumsuz etkiler daha yoğun yaşanırken, stresi doğal bir tepki mekanizması ve sağlıklı bir durum olarak görülen kişilerin daha sağlıklı bir hayat yaşadıkları stresten daha çok olumlu etkilendikleri görülmüştür.
- Olumsuz Duyguları Kontrol Altına Almak
Bizi sıkıntıya sokan ve beraberinde streslendiren durumlardan biri gerek kendimizle gerek sosyal çevremizle yaşadığımız çatışmalardır. Beraberinde bizde stres yaratan bu çatışma anlarında çatışmayı tetiklemek yerine suların durulmasını beklemek, daha anlayışlı bir tutum sergilemek ve olumsuz duygularımıza sıkı sıkı sarılmak yerine onları serbest bırakmak durumu kontrol altına alma ve stresimizi yönetme konusunda bize daha çok yardımcı olacaktır.
- Hayat Akışının Kontrolünü Ele Alabilmek
Hayatımızı akışa bırakmak demek hangi durum nasıl gelirse o şekilde yaşamak ve olduğu gibi kabullenmek demek değildir, bu durum insanı tembelliğe sevk eder. Düzenli olmak, günlük planlar yapmak, planlarımızı basitleştirmek ve parçalara ayırmak hayat akışımızın kontrolünü elimize almamızda bize yardımcı olur. İşlerin kontrol altında olduğunu bilmek de yoğun stres yaşamaktan insanı kurtarır.
- Günlük Yaşamda Değişiklikler Yapmak
Her işe yetişme ve daha düzenli yaşama isteğinden kaynaklı olarak bazen günlük yaşamımızda çok yoğun bir tempoya maruz kalabiliyoruz. Bu tempoyu daha yavaş hale getirebilecek ve dinlenmemize olanak tanıyacak şekilde birkaç dokunuşla günlük yaşamımızı düzenleyebiliriz. Odamızı havalandırmak, temizlemek, çalışma masamızı düzenlemek, çiçek bakmak, günlük yazmak gibi basit birkaç aktivite bile gün içinde biraz nefes almamızı sağlayarak gözle görülür bir etki yaratacaktır.

- Sosyal Çevremize Vakit Ayırmak
Olumlu, olumsuz her duygunun ve her yaşantının paylaşılmasında sosyal destek ağının yeri kuşkusuz çok önemlidir. Kendimizi iyi hissettiğimiz bir anı paylaşırken mutluluğumuz katlanarak artarken, içimize sıkıntı veren duyguları paylaştığımızda aynı oranda bu duyguların içimizde akıp gittiğini ve rahatladığımızı hissederiz. Bu sebeple stresimizi kontrol altına almak ve olumsuz etkilerinden korunmak için böyle anlarda sosyal çevremizden destek alabiliriz.
- Dinlenmek
Bir yolu yürürken durup dinlendiğimiz zamanlar da yürüyüp bitirdiğimiz zamana dahildir, ayrıca dinlenmeden yolu hızlıca yürüyüp bitirmek insanı yorar ve tüketir. Aynı durum çalıştığımız zamanlar için de geçerlidir. Dinlenmek istemek, buna ihtiyaç duymak bir tembellik değildir aksine çalışmanın bir parçasıdır. Dinlenmeden çalışmaya devam etmek verimliliğimizin düşmesine sebep olur ve yaptığımız işten istediğimiz verimi alamamak bizi strese sokar. Streslendikçe bu durum çalışma düzenimizi de etkiler. Bu sebeple doğru zamanlarda ve doğru sürelerde dinlenmeye vakit ayırmak verimliliğimizi artırma ve stresimizi kontrol altına almada oldukça önemlidir.

- Hobi Edinmek
Stres, beynimizin hayatta kalmaya yönelik işlev gösteren tepkilerinden biridir. Böyle anlarda kişi daha çok güven duyacağı ve kendini iyi hissedeceği bir ortamda olmak ister. Stresli anlarda kişinin kendine iyi gelen şeyleri yapması, sevdiği bir aktiviteye vakit ayırması onu rahatlatacak ve stres düzeyini normale indirecektir. Stresli anlarda kaçıp rahatlayabileceğimiz resim yapmak, müzik dinlemek, kitap okumak, yürüyüşe çıkmak, yemek yapmak gibi bir hobiye sahip olmak bir kurtarıcı rolü oynayabilir.
- Düzenli Uyumak
Uyku düzenine sahip olmanın fizyolojik ve psikolojik olarak birçok duruma etkisi vardır bu sebeple stresle de ilişkili olmaması düşünülemez. Uykusuzluk birçok sağlık problemine yol açabileceği gibi yorgunluk ve tedirginliğe de yol açar. Bu durum gün içinde dikkatimizin azalması, öğrenme zorlukları ve fiziksel olarak halsiz hissetme gibi birçok durumu beraberinde getirir. Genel çerçeveye bakıldığında tüm bu durumlar strese sebep olarak yaşam düzenini etkiler.
- Mizahtan Yararlanmak
Mizah, birçok olumsuz durumla başa çıkmada önemli bir savunma mekanizmasıdır. Stresli durumları daha iyi kontrol altına alabilmek adına da mizaha başvurulabilir. Hayatta sevinilecek, gülecek, hayata anlam katan güzel olaylara odaklanmak ve bunları görmek bir sanattır. Bu sanatı öğrenmek, stresli anları daha kolay atlatabilmede insana yardımcı olur.

- Spor Yapmak
Spor yapmak, sağlıklı bir yaşamın başlıca şartlarından biridir. Stresi kontrol altına alma ve sağlıklı bir şekilde hayatımıza etki etmesini sağlamada spor yapmanın etkisi büyüktür. Spor yapmak vücutta gevşemeyi ve rahatlamayı sağlar, zihne oksijen gider, kas gerginliği azalır. Tüm bu fiziksel rahatlama durumu kişide psikolojik bir rahatlama da sağlar. Psikolojik olarak daha rahat ve dingin bir durumda duygularımızı düzenlemek ve kontrol altına almak daha kolaydır.
- Sağlıklı Beslenmek
Belli başlı besinlerin vücudumuza fiziksel etkilerinin yanında ciddi anlamda psikolojik etkileri de vardır. Balık, pekmez, pancar, ceviz, keten tohumu bu besinlerden birkaçıdır. Özellikle pekmezdeki B vitamini ve kalsiyum enerjiye dönüşür ve strese iyi gelir. Balıktaki B6 vitamini sinir sisteminin düzenli çalışmasına yardım eder ve beyinde serotonin hormonunun oluşmasını sağlar. B6 vitamini yumurta, pirinç, soya fasulyesi, yulaf, fıstık, muz, fındık ve avokadoda da mevcuttur. Pancar, vücuttaki dopamin eksikliğini önler. Ceviz, kolesterolü dengeler ve zihni besler. Buradan anlaşıldığı üzere ne yaptığımız kadar ne yediğimiz de vücudumuzu ve hayatımızı şekillendirmektedir.
- Evcil Hayvan Beslemek
Mümkün olduğu takdirde evcil hayvan beslemek özellikle kedi ve köpek bakmanın stresi azalttığı çeşitli araştırmalarda da kanıtlanmıştır. Evde vakit ayırabileceğimiz, sevebileceğimiz ve koşulsuz sevgisiyle bizi rahatlatabilecek evcil dostlarımızın olması stresimizi daha dengeli bir düzeyde tutmada hatta daha az yaşamamızda önemli bir etkiye sahiptir.
Sonra ki yazımızı inceleyin Duygu Kuramları